เทคโนโลยีจดจำใบหน้ามีการใช้งานอย่างกว้างขวาง ทั้งปลดล็อกเข้าโทรศัพท์และอุปกรณ์ และใช้เพื่อความปลอดภัยสาธารณะ แต่เทคโนโลยีจดจำใบหน้ายังไม่เป็นกลางและสามารถถูกนำไปใช้ในทางที่ผิดได้มาก โดยเฉพาะการละเมิดสิทธิมนุษยชน
กรณีที่เป็นปัญหาคือทางการตำรวจออร์แลนโดใช้เทคโนโลยีจดจำใบหน้า Rekognition ของ Amazon ทำให้เจ้าหน้าที่สามารถเรียกใช้เทคโนโลยีการจดจำใบหน้าแบบ real-time บนเครือข่ายกล้องทั่วเมืองได้ การร่วมมือดังกล่าวถูกต่อต้านทั้งจากภาคสังคมและตัวผู้ถือหุ้น เพราะมีความเสี่ยงที่เจ้าหน้าที่จะละเมิดสิทธิพลเมือง (ล่าสุดหน่วยงานตำรวจออร์แลนโดประกาศยกเลิกไปแล้ว)
ล่าสุด Brad Smith ประธานไมโครซอฟท์เขียนบล็อกว่า ทั้งรัฐบาลและบริษัทเอกชนควรมีส่วนร่วมในการออกแบบข้อกำหนดและจริยธรรมในการใช้เทคโนโลยีจดจำใบหน้า และควรมีการคุ้มครองทางกฎหมายให้ประชาชนที่ได้รับผลกระทบหากมีความผิดพลาดทางเทคโนโลยีเกิดขึ้น เช่น การระบุผิดคน
ภาพจาก Microsoft
Smith บอกว่าการจดจำใบหน้าพัฒนาอย่างรวดเร็ว เป็นผลจากกล้องดีขึ้น รวบรวมข้อมูลได้มหาศาลผ่านคลาวด์และ machine learning รวมทั้งการทำงานของเซ็นเซอร์ที่พัฒนาไปมาก แต่ยังห่างไกลจากความสมบูรณ์แบบ ยังพบความลำเอียงของการใช้งานอยู่ คือทำงานได้ดีกับการตรวจจับใบหน้าคนผิวขาว แต่กับคนผิวสียังทำงานได้ไม่ดีพอ
และเพื่อให้เทคโนโลยีดังกล่าวสามารถใช้งานได้เพื่อประโยชน์อย่างแท้จริง จำเป็นต้องมีการกำหนดหลักจริยธรรม และพิจารณาคำถาม เช่น
- มีมาตรการทางกฎหมายประเภทใดบ้างที่สามารถป้องกันการใช้การจดจำใบหน้าในการละเมิดสิทธิ
- กฎหมายควรกำหนดให้ บริษัทได้รับความยินยอมก่อนที่จะเก็บภาพบุคคลในเทคโนโลยีจดจำใบหน้าหรือไม่ ถ้าเป็นเช่นนั้นในสถานการณ์และสถานที่ใดที่ควรใช้ และวิธีที่เหมาะสมในการขอความยินยอมคืออะไร
Smith ระบุด้วยว่านอกจากมีการกำหนดทางกฎหมายแล้ว บริษัทเทคโนโลยีก็ต้องสร้างเทคโนโลยีอย่างมีความรับผิดชอบ ลดความโน้มเอียงของเทคโนโลยีให้ได้ ควรดำเนินการให้โปร่งใส และพัฒนาไปอย่างระมัดระวัง เพราะถ้าพยายามพัฒนาเร็วเกินไป อาจกระทบสิทธิมนุษยชนได้
